Zzp’ers, of beter gezegd Zelfstandige Professionals, zijn niet meer weg te denken uit onze hedendaagse arbeidsmarkt. Een sterke groei in de afgelopen jaren heeft geleid tot het aantal zelfstandigen in Nederland van bijna 1 miljoen. Een aantal dat telt. Maar hoe is de verhouding tussen deze zelfstandige professionals en de opdrachtgevers waar de klussen worden uitgevoerd? Want een zelfstandige professional die wordt ingehuurd, is toch anders dan een medewerker in dienst van de organisatie.
Het thema ‘Goed Opdrachtgeverschap’ is aanleiding geweest tot een onderzoek door zelfstandigenkennisplatform ZipConomy en de Universiteit van Tilburg. Naast enkele verbeterpunten die er altijd zijn, geeft de zelfstandige professional gemiddeld genomen aan tevreden te zijn en bevestigt dit met een rapportcijfer van bijna een 8.
Aan het onderzoek hebben enerzijds 915 hoogopgeleide zelfstandige professionals deelgenomen en anderzijds 90 mensen die aan de ‘inhuurkant’ van de markt zitten, lees: de opdrachtgevers. In de groep van zelfstandigen hebben de meeste professionals er bewust zelf voor gekozen om als zzp’er aan de slag te gaan en 90% van hen geeft aan zichzelf in de toekomst ook als zelfstandige ondernemer te zien. Met een goed netwerk en een gemiddelde jaaromzet van € 100.000,- hebben ze het goed voor elkaar. Het type organisaties waar ze hun werkzaamheden uitvoeren is in balans: ongeveer de helft van de opdrachtgevers bestaat uit organisaties in de non-profit sector en de andere helft voor de profit-sector, waarbij gedacht kan worden aan organisaties als ABN Amro of NS. Gemiddeld werken de zzp’ers anderhalf jaar voor dezelfde opdrachtgever en in bijna de helft van de gevallen is het niet de eerste keer dat ze voor eenzelfde opdrachtgever aan de slag zijn.
Over het algemeen oordelen zowel de zelfstandige professionals als de opdrachtgevers positief over de opdrachten die uitgevoerd worden. Zo geven de zelfstandigen gemiddeld als rapportcijfer een 7,9 en de opdrachtgevers gemiddeld een 7,6. Rapportcijfers waarmee je met een gerust hart thuis kan komen.
Waar de zelfstandige professionals het meest tevreden over zijn is de autonomie. Ze kunnen veelal zelf bepalen hoe de opdracht wordt uitgevoerd. Niet vreemd dat professionals die er zelf voor hebben gekozen zelfstandig te zijn dit onderdeel waardevol achten. Ook zaken als flexibiliteit, uitdaging en toekomstkansen worden over het algemeen bovengemiddeld positief beoordeeld.
Met een rapportcijfer van 7,6 geeft ook de opdrachtgever een hoge beoordeling aan de opdrachten. Het best gewaardeerde element aan een opdracht is de gedeelde kennis, methoden en modellen door de zelfstandige professionals. Ook de betrokkenheid en de output van de professionals worden hoog gewaardeerd.
Er zijn altijd verbeterpunten, zo ook in de verhouding zelfstandig professional en opdrachtgever. Vanuit de zelfstandige professionals worden met name de volgende 5 punten genoemd waar opdrachtgevers aan zouden moeten of kunnen werken:
Heldere opdrachtomschrijving
Het schort regelmatig aan een heldere opdrachtomschrijving en de te bereiken doelen. Bij de start van een opdracht is veel nog niet duidelijk en moet de zelfstandige professional gaandeweg meer en meer helder krijgen wat precies van hem of haar verwacht wordt.
Feedback
Daar waar een medewerker in dienst veelal te maken heeft met voortgangs-, functionerings- en/of beoordelingsgesprekken, wordt de feedback voor een zelfstandige professional vaak vergeten. Terwijl ook voor deze professionals het erg waardevol is om feedback te krijgen op het resultaat en de wijze waarop dit tot stand is gekomen.
Inhuurprocessen
Inhuurprocessen blijken in een aantal gevallen nog niet geoptimaliseerd te zijn. Denk hierbij aan het (tijdig) opstellen van heldere contracten en/of communicatie over mogelijke verlengingen of wijzigingen ten aanzien van de opdracht. Verschillende professionals geven zelfs aan geregeld aan de slag te ‘moeten’ zonder dat er een contract is.
Verschil medewerkers en ingehuurde professionals
Net als bij het onderdeel feedback, zijn er meerdere zaken waarin de zelfstandige professional een verschil ervaart tussen hem- of haarzelf en de medewerkers in dienst van de organisatie. Bijvoorbeeld dat men niet bij alle vergaderingen aanwezig kan of mag zijn of anders behandeld worden. Hierdoor blijft er soms een kloof tussen medewerkers en ingehuurde professionals, die de opdracht niet altijd ten goede komt.
Betalingstermijn
Zoals iedereen heeft ook de zzp’er zijn of haar financiële verplichtingen. Dan is het erg handig als aan betalingstermijnen wordt voldaan die afgesproken zijn of die op een consequente manier gebeuren. Uit het onderzoek blijkt dat hier ook nog een verbeterpunt zit: de betalingstermijn voor zzp’ers is vaak meer dan dertig dagen, of de opdrachtgevers houden zich niet aan gemaakte afspraken. Hier is nog de nodige winst te boeken.
Kortom, over het algemeen zijn de hoger opgeleide zelfstandige professionals tevreden met hun werkende bestaan en ervaren ze een grote autonomie, flexibiliteit en uitdaging. In veel gevallen zijn juist dit de elementen die een zelfstandige beweegt om als zelfstandige professional aan de slag te gaan. Ook levert dit de opdrachtgevers vele voordelen op die ook als zodanig worden ervaren.
Zoals vaak zijn ook hier verbeterpunten aan te wijzen. Wat opvalt in deze vijf meest genoemde punten is dat deze over het algemeen zitten in de hardere kant van het ondernemerschap: heldere opdrachten, juiste contracten, goede communicatie, inhoudelijke feedback en betalingen.
Vanuit Driessen HRM ondersteunen wij opdrachtgevers en zelfstandige professionals met onze dienstverlening zzp-contractmanagement. Het thema ‘zzp’ is binnen Driessen in ontwikkeling, waarbij gewerkt wordt aan zaken als een online feedback- & reviewplatform en kennisbijeenkomsten voor zelfstandige professionals. Neem voor meer informatie contact met ons op of kijk op www.driessen.nl/zzp.
Bronnen: Zipconomy, NRCQ
