Bernhoven wil laten zien dat het echt anders kan in de zorg. Met de nieuwe koers ‘Betere zorg door minder zorg’ was het Brabantse ziekenhuis voor de regio Oss-Uden-Veghel het afgelopen jaar veel in de media. Niet omdat het ziekenhuis meer patiënten behandelde en de omzetcijfers stegen, maar juist het tegenovergestelde zorgde voor ‘breaking news’. We praten over deze unieke aanpak om zorg anders te organiseren en waarin kwaliteit voorop staat met Hanneke Wouters, Directeur HR.
Hanneke Wouters: “De zorgkosten stegen, terwijl tegelijkertijd alles binnen de zorg efficiënter moest. Kortgezegd: meer met minder. Bernhoven wilde continuïteit van zorg bieden in de regio en daarnaast een maatschappelijke verantwoordelijkheid pakken om de zorgkosten te verlagen. In 2014 zijn we gestart met het project ‘Droom’, om concreet na te denken wat we anders zouden willen binnen het huidige zorgstelstel. Dit vanuit de overtuiging dat het ook daadwerkelijk anders zou kunnen en moeten binnen de zorg. De afgelopen jaren hebben we tal van initiatieven ontwikkelt om de zorg en de organisatie anders in te richten, met als doel optimale kwaliteit van zorg leveren met meer aandacht voor de patiënt.”
“We zijn vanuit de patiënt gaan nadenken. Wat is de beste route die een patiënt kan doorlopen om dat te krijgen wat hij of zij echt nodig heeft? Alle standaardprocessen werden hierbij losgelaten. We zijn gestart aan het begin van de route die een patiënt af kan leggen. Denk bijvoorbeeld aan de Spoedeisende Hulp, waar een patiënt direct een ervaren specialist te zien krijgt, in plaats van een arts-assistent. Zij kunnen het snelst beoordelen wat er met de patiënt aan de hand is, zodat een patiënt niet onnodig veel diagnostiek krijgt. Dit zorgt ervoor dat patiënten niet onnodig lang in het ziekenhuis blijven. Indien een patiënt toch opgenomen wordt, hebben we ons structurele proces zo aangepast dat we nu een Acute Opname Afdeling hebben, waarin alle expertise is samengebracht om snel een diagnose te stellen en er sneller voor te zorgen dat de patiënt dat krijgt wat hij nodig heeft.”
“Wat Bernhoven uniek maakt, is dat we het integraal aanpakken. Kwaliteit van zorg staat altijd centraal. De Raad van Bestuur, medische staf, huisartsen en zorgverzekeraars zijn allen vanaf het eerste uur betrokken bij het ontwerp en bij de vraag ‘zouden we het niet anders moeten doen?’. Samen hebben we naar het fundament van onze organisatie en ons zorgsysteem gekeken en besloten om het daadwerkelijk anders te gaan doen. We hebben artsen daarin verantwoordelijk gemaakt voor keuzes. Niet alleen op inhoud van zorg, maar ook als het gaat om de inrichting van de organisatie. Zo zijn er twee artsen aangesloten in het directiecomité en is de organisatie omgezet naar een BV structuur, waarbij de artsen met participatie in loondienst zijn gekomen en dus ook een stukje eigenaar zijn van het ziekenhuis. Door ze die verantwoordelijkheid te geven, kunnen ze sneller beslissingen nemen, keuzes maken en direct doorpakken als dat nodig is.”
“We hebben een organisatiemodel ontwikkeld vanuit een hele nieuwe organisatiefilosofie. HR is nauw betrokken bij de uitrol hiervan, want dit betekent de nodige aanpassing in structuren en medewerkers op bepaalde posities. Een grote verandering is dat we de leiderschapsstructuur hebben aangepast, waarbij het accent komt te liggen op ontwikkeling en coachen van de medewerkers. Wat we in de praktijk zagen, is dat door de dynamiek in een ziekenhuis de dagelijkse bedrijfsvoering voor een leidinggevende of afdeling veel aandacht vroeg. Denk hierbij aan zorgdragen voor de beschikbaarheid van middelen, het optimaliseren van procedures en het op peil houden van de kwaliteit. Uiterst relevante onderwerpen die veel tijd vragen, waardoor er minder tijd over bleef om echt met de medewerker in gesprek te zijn. Vanuit de filosofie van Droom is het cruciaal dat als wij het beste willen voor de patiënt, wij er ook alles aan moeten doen om medewerkers de juiste zorg te kunnen laten leveren aan de patiënt. In het nieuwe model hebben leidinggevenden de ruimte om hun medewerkers volledige aandacht te geven, zodat zij optimaal in hun kracht staan, goed in hun vel zitten en zich kunnen ontwikkelen op een manier zoals past bij Bernhoven. De technisch en financieel georiënteerde taken hebben we bij een andere functionaris belegd. Het betrekken van medewerkers bij de verandering die gaande is en ze zelf een rol geven in het optimaliseren van de zorg, zodat ze zichzelf ook eigenaar voelen van de verandering, is essentieel.”
“De enige die dat het beste kan zeggen is de patiënt. Deze komt doorgaans op een kwetsbaar moment in zijn of haar leven bij ons binnen. Het belangrijkste is dat de patiënt tijdens of na het zorgproces zegt: ‘Ik heb echt de zorg gekregen die ik nodig heb’. De tevredenheid van de patiënt over de kwaliteit van zorg en de wijze waarop deze is verleend, dat is waar we het allemaal voor doen. Wat daarnaast voor ons natuurlijk ook een belangrijke indicator is, is wanneer we ervaren dat onze medewerkers met plezier en passie hun werk kunnen doen en tevreden zijn over de zorg die zij leveren en Bernhoven als werkgever.”
“De belangrijkste tip is dat je als organisatie een authentieke koers uitzet. Je moet als organisatie nadenken waar je voor staat en welke route daarbij past. Kijk naar inspirerende voorbeelden en vertaal deze vervolgens naar je eigen situatie. Wat betekent dat voor ons? Voer gesprekken met elkaar en wees hierbij open minded. Pas dan zie je ook echt de mogelijkheden die er zijn die je eerder misschien niet zag. Ben niet bang om keuzes te maken en vertrouw erop dat wat je met elkaar hebt bedacht het goede is. Bijstellen kan altijd. Dus als je erin gelooft, gewoon doen!”
Dit artikel is verschenen in magazine Driessen Persoonlijk, editie juni 2017.
