Niet iedere medewerker geniet in de zomer van een welverdiende vakantie. Er zijn zelfs medewerkers die jaarlijks maar weinig vakantiedagen opnemen. Argumenten die ze daarvoor geven, zijn bijvoorbeeld dat er nog zoveel te doen is, dat het hele kantoor al op vakantie gaat of dat de baas graag ziet dat ze doorwerken. Ze missen daardoor de positieve effecten die een vakantie kan hebben.
Arbeidspsycholoog Ingrid Smit stelt dat vakantie noodzakelijk is om even goed afstand te nemen van je werk. “Het helpt je om zaken in een ander perspectief te zien en met andere dingen bezig te zijn, het haalt je weg uit de dagelijkse praktijk. Je werk is leuk en goed vol te houden als er een goede balans is tussen energienemers en energiegevers”, vindt Smit. Als die balans er niet is, kan vakantie noodzakelijk zijn voor nieuwe energie waarna je weer fris kunt gaan werken. Heb je het al erg naar je zin op je werk, dan kan een vakantie zorgen voor een extra boost.
Je hoeft niet meteen drie weken weg. Volgens arbeidscoach Kees Veenhuysen zelfs liever niet. “Voor je hoofd is het beter om de vakantiedagen te spreiden over het jaar. Vakantie heb je nodig om variatie aan te brengen in je leven. En dat is weer goed om te zorgen dat je niet altijd in dezelfde gespannen modus zit.” Veenhuysen denkt dat vooral belangrijk is dat je even in een hele andere setting bent en je hoofd voor iets anders dan werk gebruikt. “Daarom zou ik zeggen dat je beter vijf lange weekenden per jaar kunt hebben, dan één lange vakantie van meerdere weken.”
“Leer om te luisteren naar wat je op dat moment nodig hebt”, adviseert Smit. “Merk je dat je na vier dagen weer vol energie bent en ontspannen aan het werk kunt, dan is dat genoeg. Het kan ook zijn dat je onrustig slaapt, veel piekert en snel geïrriteerd raakt, dan is een langere vakantieperiode een beter idee.”
Vakantie is ook goed voor je gezondheid. “Stel je je vakantie uit terwijl het werk je steeds minder interesseert? Dan raak je stress moeilijk kwijt, ben je snel geïrriteerd en teer je sterk in op je mentale en fysieke reserves”, zegt Smit. Uiteindelijk eist te veel mentale druk volgens haar zijn tol van je lichaam en gaat je immuunsysteem minder goed functioneren. “Dit is het gevolg van een teveel aan stresshormonen bij langdurige stress.”
Uit onderzoek blijkt dat vakantie ook helpt tegen hartziektes. De Framingham Heart Study volgde negen jaar twaalfduizend mannen met risico op hart- en vaatziekten. Degenen die regelmatig vakantie namen, leefden langer. Een twintigjarige studie bij vrouwen liet zien dat vrouwen die hoogstens een keer per zes jaar vakantie namen acht keer meer kans hadden op chronische hartziektes of een hartaanval dan vrouwen die jaarlijks minstens twee keer per jaar op vakantie gingen.
Smit stelt dat niet alles van je vakantiedagen afhangt en dat medewerkers ook een eigen verantwoordelijkheid hebben om fit te blijven. Ze raadt aan door de week en soms ook op zondag op tijd naar bed te gaan en te zorgen voor voldoende rustmomenten in de avonden. “En als je het gevoel hebt dat je meer vakantiedagen nodig hebt, terwijl je wel de rustmomenten pakt en goed voor jezelf zorgt, dan is je takenpakket wellicht te zwaar. Ik raad aan daar dan kritisch naar te kijken met je werkgever.”
Voor sommige medewerkers is het moeilijk vrij te vragen, vanwege druk van bovenaf.”Bedenk dat je recht hebt op de vakantiedagen en neem ze gewoon op”, raadt Smit aan. “Probeer uit te leggen waarom het belangrijk is voor jou. Een bedrijf heeft baat bij gezonde medewerkers die goed in hun vel zitten en bergen energie hebben.” Veenhuysen: “Mensen gaan eerst toestemming vragen. Daar moeten we vanaf. Beter doe je het gewoon en wacht je maar af of iemand er iets van zegt. Er is geen werkgever in Nederland die met je meedenkt zoals je met jezelf meedenkt.”
Bron: NU.nl
