Als je op zoek bent naar hoe werkgeluk in de publieke sector doorwerkt naar de samenleving, dan lijkt een penitentiaire inrichting misschien niet de eerst aangewezen plek. Het tegendeel is waar, want misschien kun je de kwaliteit van de publieke sector wel aflezen aan de manier waarop men met gevangenen omgaat. We spreken humanistisch geestelijk verzorger Jodie Ras, werkzaam voor de Dienst Justitiële Inrichtingen, in de gevangenis in Almelo.
Buiten is het broeierig warm, binnen slaat de ijzige kou van vrijheidsberoving je om het hart. Afgesloten zijn van de buitenwereld op een plek waar iedere dag ongeveer hetzelfde is. Jodie Ras is in gesprek met Juan. Juan is gewend geraakt aan de gevangenis. Fysiek dan, want door de gesprekken met Jodie probeert hij zijn geest vrij te laten zijn. Ze praten over angsten, liefde en geluk. Thema’s die universeel belangrijk zijn. Juan noemt ook de groepsgesprekken, waarin hij, ondanks zijn ADHD, het juist prettig vindt om te luisteren naar anderen. Iedere dag zit Juan vanaf half vijf in de middag tot ‘s ochtends vroeg in zijn cel. Een klein kamertje met niets meer dan een kleine tv en een boek. Momenten dat hij veel tijd heeft om na te denken.
De gesprekken met Jodie en de andere gevangenen laten hem reflecteren op zijn leven en de toekomst. Acht jaar geleden is hij vader geworden. Bewust van zijn verantwoordelijkheid bespreekt hij met Jodie hoe het gaat, hoe hij nu in het leven staat en waar hij naartoe wil werken als hij straks vrij komt. Hij heeft goede voornemens, maar tegelijkertijd is veranderen moeilijk. Zijn strakke shirt verraadt zijn voorliefde voor krachttraining. Het houdt hem fysiek én mentaal fit. Samen met een paar andere jongens probeert hij iedere dag de gewichten te beroeren en gezond te eten.
Voor veel mensen is het werk van een geestelijk verzorger in de gevangenis onbekend terrein. Juist dat motiveert Jodie om mee te werken aan deze reportage. Jodie wil laten zien hoe interessant en waardevol haar werk is. En de voldoening die het haar geeft gedetineerden bij te staan in de moeilijke tijd die ze vaak doormaken in de gevangenis. Als geestelijk verzorger helpt ze gedetineerden hun waardigheid te behouden en de kansen op een succesvolle rehabilitatie in de maatschappij te vergroten. Echt contact met gedetineerden is waar Jodie het voor doet. Voorbij de maskers en het machogedrag, om zo door te dringen tot de kern van de persoon. Om te praten over levensvragen, pijn, verdriet, woede, liefde en geluk. Tijdens gesprekken ziet ze soms dat een gedetineerde even tot zichzelf komt om zo meer rust en helderheid te krijgen. Iets dat hopelijk bijdraagt aan de terugkeer in de maatschappij. Dat is voor Jodie werkgeluk.
Meer lezen? Deze en andere reportages staan in de publicatie Geluk werkt door van Driessen. Deze is kosteloos aan te vragen voor bestuur, directie, management, leidinggevenden en HRM’ers in de publieke sector via www.driessen.nl/gelukwerktdoor.
