De effectiviteit en prestaties van medewerkers zijn aan veel factoren onderhevig. Kennis en kunde, gezondheid, focus en ook privéomstandigheden zijn hier voorbeelden van. Een andere belangrijke factor die van invloed is op de effectiviteit en prestatie van medewerkers (en daarmee de organisatie) is de leiderschapsstijl die wordt toegepast door leidinggevenden.
De klassieke, starre leider kenmerkt zich door bestuurlijk over te komen, opdrachten en richtlijnen te geven, zich niet open te stellen voor medewerkers en ze enkel te belonen voor hun (uitmuntende) prestaties. Deze vorm van leidinggeven verdwijnt in veel organisaties (langzaam) van het toneel en maakt plaats voor een moderne, transformationele leider. Het zit al in de benaming van deze leiderschapsstijl: transformatie. Deze leider vormt en verandert de waarden, assumpties en attitudes van zijn of haar medewerkers. Deze transformatie leidt tot een betere effectiviteit en prestatie van de medewerkers.
Transformationeel leidinggeven zorgt ervoor dat medewerkers harder gaan werken en meer inzet vertonen. Daarnaast hebben deze medewerkers meer vertrouwen in hun leider en zijn zij meer tevreden over hun leider. Ook zijn medewerkers meer tevreden over hun werk wanneer zij een transformationele leider hebben.
Een van de belangrijkste factor binnen het transformationeel leiderschap waardoor deze positieve uitkomsten worden bereikt, is het aanwezig zijn van een visie voor de toekomst. De transformationele leider inspireert zijn of haar werknemers door middel van een heldere visie en het overbrengen daarvan op de medewerkers. Deze visie voorziet de medewerker van een moreel doel en wekt betrokkenheid bij het doel én de organisatie op. Wanneer de visie door de gehele organisatie gedragen wordt heeft deze het meeste succes.
Naast het hebben van een heldere visie en de overtuigingskracht om deze over te brengen op de medewerkers, heeft een transformationele leider aandacht voor zijn of haar individuele medewerkers én de talenten die zij bezitten. De transformationele leider geeft medewerkers de kans en ruimte om deze talenten te ontwikkelen en in te zetten (Mulder, 2017).
Het klinkt natuurlijk fantastisch, op een bepaalde manier leidinggeven, waardoor je medewerkers harder voor je gaan rennen. Maar wat doet een transformationeel leider in de praktijk? Een transformationeel leider coacht zijn of haar medewerkers, ondersteunt ze en staat daadwerkelijk elke dag voor hen klaar. Medewerkers worden aangemoedigd om zichzelf te ontplooien en hun talenten in te zetten en te ontwikkelen en krijgen hier dan ook de kans toe. Een transformationeel leider vertelt een medewerker niet wat deze precies moet doen en op welke manier, maar de transformationeel leider denkt wel mee over de juiste aanpak en formuleert deze samen met de medewerker. Vervolgens enthousiasmeert de transformationeel leider de medewerker voor het werk en de taken. De extrinsieke van de medewerkers wordt centraal gesteld in plaats van de intrinsieke motivatie; ontwikkeling in plaats van financiële beloning. Tot slot denkt de transformationeel leider altijd na over nieuwe mogelijkheden voor de organisatie en is hier dan ook actief naar op zoek.
