Hoe harder je werkt, hoe meer waardering je vaak krijgt. Dat is niet altijd op zijn plaats, omdat de echte workaholics last hebben van een serieuze verslaving. Daarbij is de werkverslaving niet alleen slecht voor de werknemer, maar ook voor de organisatie.
Elon Musk, oprichter van Space X en Tesla, vindt het heel gewoon om 80 uur per week te werken. Hij vertelde in een interview dat hij zelfs een tijd lang wekelijks de 120 uur bereikte, waarbij zijn medewerkers ook 100 uur per week draaiden. Minder dan 80 tot 90 uur per week werken beschouwt Musk als een slecht idee.
Dat iemand als Musk het overwerken zo promoot, is eigenlijk een slechte zaak. Hij geeft daarmee aan dat het bewonderenswaardig is om workaholic te zijn. Heel hard werken is echter vaak helemaal niet gezond. Workaholics verwaarlozen namelijk vrienden en familie, piekeren’s nachts vaak nog over hun werk en ontspannen zich ook op vakantie nauwelijks. De werkverslaafden krijgen dan ook vaak last van een hoge bloeddruk en hartkloppingen. Daarnaast nemen ze bijvoorbeeld geen tijd voor gezond eten, omdat ze liever snel iets weg snacken achter de computer. Dit leidt dan weer tot maagklachten en overgewicht.
Volgens psychotherapeut Bryan Robinson is werkverslaving vergelijkbaar met een drugs -of alcoholverslaving. Steeds als een workaholic succes boekt met zijn werk, komt er namelijk een stofje vrij in de hersenen. Dat lijkt op het stofje dat vrijkomt wanneer iemand een trek neemt van een sigaret. Komt dit stofje vaak genoeg vrij, dan verandert de behoefte vanzelf in een drang. De workaholic wordt dan bijvoorbeeld onrustig als hij een half uur zijn WhatsApp niet heeft gecheckt of heeft een enorm schuldgevoel als hij een dag vrij neemt. Hij is in feite verslaafd aan de kick van waardering en succes.
Robinson noemt in zijn boek ‘Chained to the desk’ (1998) overwerken ‘de cocaïne van deze tijd; het probleem zonder naam’. Hij ziet als grootste probleem van werkverslaving namelijk dat mensen het niet als een probleem beschouwen. Het lijkt erop dat hij gelijkt heeft, gezien het feit dat er maar weinig onderzoek naar is gedaan. De enige serieuze onderzoeken hiernaar vond plaats in Hongarije en Noorwegen. Een studie van de Universiteit van Bergen uit 2014 laat bijvoorbeeld zien dat 8,3 procent van de Noorse beroepsbevolking een werkverslaving heeft.
In Nederland zijn er geen cijfers over werkverslaving. Onderzoeker bij ArboNed Ilona van Beek schat in dat vijf tot tien procent van de beroepsbevolking werkverslaafd is. Wilmar Schaufeli, arbeidspsycholoog aan de universiteiten Utrecht en Leuven, denkt dat zo’n vijftien procent van de Nederlandse werknemers werkverslaafd zou kunnen worden.
Toon Taris, hoogleraar arbeidspsychologie aan de Universiteit van Utrecht, is het niet eens met de stelling dat je een probleem hebt wanneer je wekelijks meer dan zestig uur werkt. Hij vindt namelijk dat je vooral moet kijken naar de reden waarom iemand zo veel werkt. Er is niet veel aan de hand als iemand overuren maakt, omdat hij zijn werk zo leuk vindt en heel bevlogen is. Als we werk heel leuk vinden om te doen kost dat ons ook minder energie. Het is volgens Taris een ander verhaal wanneer je baan helemaal niet zo boeiend voor je is, maar je wel voortdurend met je werk bezig bent. “Werkverslaafden doen dit uit een soort dwangmatigheid. Zodra ze even niet werken, voelen ze zich direct schuldig”, licht hij toe. Vaak heeft dit te maken met een enorme onzekerheid en perfectionisme.
Workaholics zijn echter niet alleen een gevaar voor zichzelf, maar ook voor hun organisatie. Taris legt uit dat wanneer je altijd maar werkt, je lichaam en geest niet de tijd krijgen voor herstel. “Uiteindelijk houd je dat niet meer vol en is de kans groot dat je uitvalt door burn-outverschijnselen. De werkgever draait dan voor de kosten op.”
Bron: MT
