Nog altijd een van de meest voorkomende beroepsziekten is een burn-out. Jaarlijks lopen meer dan een miljoen mensen in Nederland het risico op een burn-out of andere werkgerelateerde psychische aandoeningen als gevolg van werkstress. Het is niet voor niets dat in veel organisaties werkstress een actueel HR-thema is. Als een van de eerste burn-out onderzoekers keek Bart Oosterholt naar de gevolgen op lange termijn. Het blijkt dat zich bij ex-burn-outpatiënten, na afronding van hun psychologische behandeling en weer aan het werk, nog steeds cognitieve problemen voordoen.
Mensen met een burn-out zeggen vaak dat ze concentratieproblemen hebben en een slecht geheugen. Hier is nog maar weinig onderzoek naar gedaan. Arbeids- en organisatiepsycholoog en gedragswetenschapper Bart Oosterholt deed dit wel en is eind 2016 gepromoveerd aan de Radboud Universiteit. Hij onderzocht burn-outpatiënten vlak na de diagnose en ruim anderhalf jaar later.
“Burn-out patiënten scoren inderdaad minder goed op cognitieve functies zoals werkgeheugen en reactiesnelheid”, zegt Oosterholt. Ook kost het maken van de tests hen meer moeite dan gezonde proefpersonen. “Deelnemers konden minder goed heel complexe geheugentaken volbrengen. En ze reageerden minder snel. Zij beleefden de taken zelf ook als inspannender dan gezonde deelnemers.”
Op het tweede tijdstip, na afronding van hun psychologische behandeling en weer aan het werk, gaven de ex-burn-outpatiënten nog steeds aan cognitieve problemen te hebben. Hun resultaten op de cognitieve tests (onder andere werkgeheugen en reactiesnelheid) waren nog steeds iets slechter dan die van gezonde personen. “In het Engels is daar een mooie term voor: getting better but not well. Het gaat de goede kant op, maar ze zijn nog niet de oude.” Al kostte het maken van de tests hen niet langer meer moeite.
“Dit zijn natuurlijk resultaten op basis van cognitieve tests”, zegt Oosterholt. “Al geven ex-burn-outpatiënten ook zelf te kennen nog steeds last te hebben van cognitieve problemen, ik kan niet zeggen wat de slechtere cognitieve testprestatie in de alledaagse praktijk betekent. Wel geeft dit onderzoek aan dat de cognitieve beperkingen van burn-out langdurig zijn.”
Hij onderstreept het belang van preventie en waarschuwt voor het wegstoppen van burn-outklachten. “Het is belangrijk om goed naar de eerste signalen van een burn-out (onder andere langdurige vermoeidheid en prikkelbaarheid) te luisteren en er vooral naar te handelen. Zoals we in dit onderzoek namelijk zagen, kan een ernstige burn-out littekens nalaten.”
Bron: Behavioural Science Institute, Radboud Universiteit
