Het klopt niet dat creatieve ideeën vanzelf ontstaan door ze maar ontspannen op je af te laten komen. Volgens het carrièrekatern van nrc.next moet je juist ‘stug doorploeteren’. Een veel voorkomend idee over creativiteit is dat die vanzelf de kop opsteekt als je ongeconcentreerd en opgewekt out-of-the-box denkt. Je zou juist niet heel geconcentreerd je best moeten doen. Dan komen de creatieve ideeën wel naar je toe.
Volgens Amerikaanse en Nederlandse psychologen is dat echter een groot misverstand. In augustus verschenen een Amerikaans en een Nederlands onderzoek die aantonen dat juist stug en systematisch doorploeteren leidt tot creatieve oplossingen voor problemen.
In het Amerikaanse onderzoek, gepubliceerd in Journal of Personality and Social Psychology , moesten proefpersonen binnen een bepaalde periode associatieve puzzels oplossen. Daarbij kregen ze onverwacht extra tijd als ze dachten klaar te zijn. In die ‘doorploetertijd’ kregen ze gemiddeld meer extra ideeën dan ze zelf hadden ingeschat. Volgens anderen waren dit ook gemiddeld originelere ideeën.
De Amerikaanse onderzoekers concluderen dat mensen al vaak stoppen voordat ze hun beste ideeën krijgen. Als het werk niet zo lekker loopt, kunnen mensen namelijk ten onrechte denken dat ze niet creatief bezig zijn. Dit terwijl ploeteren dus wel goed is voor de creativiteit.
De Nederlandse onderzoekers vroegen hun proefpersonen wanneer creatieve ideeën het gemakkelijkst ontstaan. Volgens hen was dat vaker onverwacht en als je ongeconcentreerd bent, dan wanneer je je concentreert. En vaker tijdens onderweg zijn of uitrusten dan bij hard of onder tijdsdruk werken. De respondenten onderschatten dus ook hier de kracht van geconcentreerd, stug doorploeteren die uit onderzoek blijkt.
Onderzoeker Matthijs Baas van de Universiteit van Amsterdam stelt dat dure creativiteitstrainingen vaak eenzijdig zijn en zelfs averechts kunnen uitpakken. “Het ontspannen denken bevorderen werkt niet en flexibel denken, dat in veel van die cursussen wordt benadrukt, is minder controleerbaar dan stug doorploeteren.” Daarmee heb je volgens Baas dus meer garantie dat je waar voor je geld krijgt. “Het is belangrijk dat we beseffen dat creativiteit vaak hard werken is. Maar mensen realiseren zich dat niet en steken energie en geld in strategieën die daaraan voorbijgaan.”
Bron: NRC Carrière