In mijn werk met leidinggevenden zie ik een terugkerend patroon. Agenda’s zitten overvol, de werkdruk is hoog en ook de weekenden staan vaak in het teken van sociale verplichtingen. Voor veel HR managers en leidinggevenden voelt het als vanzelfsprekend om anderen te ondersteunen, te zorgen dat mensen zich goed voelen in hun werk en dat het team goed functioneert. Maar zorgen zij ook genoeg voor zichzelf? En waarom is dat eigenlijk nodig?
Goed leiderschap gaat verder dan het goed laten draaien van je team en ervoor zorgen dat medewerkers plezier hebben in hun werk. Het draait ook om persoonlijk leiderschap en dat begint bij jezelf. Toch zien we dat veel HR managers en leidinggevenden zichzelf op de laatste plaats zetten. Er is niks mis mee om veel aandacht te hebben voor je medewerkers, sterker nog, dit is ook noodzakelijk. Mensen hebben aandacht nodig om met plezier goed te kunnen functioneren. Want dit werkt logischerwijs door in de betrokkenheid en productiviteit.
Maar dat betekent niet dat je geen aandacht voor jezelf moet hebben. Want daar is echt niemand mee geholpen. Uiteindelijk leidt dit tot stress, besluiteloosheid en haal je steeds minder voldoening uit je werk. De onrust neemt toe, terwijl je tegelijkertijd nog steeds bezig bent met anderen.
Dat is het moment om een stap terug te nemen en dus wél je eigen welzijn onder de loep te nemen. En laat dat nou iets zijn wat ontzettend veel HR managers, maar ook leidinggevenden, lastig vinden.
Binnen HR staat de mens centraal en dat is ook vaak de reden dat HR managers voor dit vak hebben gekozen. Net zoals leidinggevenden graag met mensen werken en het goed willen doen voor hun team. Zo is men voortdurend bezig met het creëren van een fijne en motiverende werkomgeving. Dit kan echter een paradox creëren; door zo sterk gefocust te zijn op het welzijn van anderen, vergeet de HR manager of die afdelingsmanager zijn eigen gevoel en zichzelf de vraag te stellen: ‘Hoe gaat het eigenlijk met mij?’
Persoonlijk leiderschap en zorgen voor jezelf gaan hand in hand. Om goed voor anderen te kunnen zorgen, moet je ook goed voor jezelf zorgen. Denk aan het vliegtuig waarbij jij eerst je eigen zuurstofmasker op moet zetten voordat je dat doet bij een ander. Persoonlijk leiderschap betekent dat je stilstaat bij wat jíj nodig hebt om effectief en veerkrachtig te blijven. Durf je eigen behoeften en grenzen te herkennen en stel jezelf de vraag: “Waar krijg ik energie van en wat kost me energie? Waar wil ik mijn tijd aan besteden vanuit waar ik goed in ben?” Deze bewustwording is de eerste stap naar gezondere -en betere keuzes.
Dat betekent soms ‘nee’ zeggen tegen vergaderingen, sociale verplichtingen of extra projecten. Maar in de praktijk blijkt dat lastig. Door de verantwoordelijkheden die hun rol met zich meebrengt, voelen veel leiders het als falen wanneer ze ‘nee’ moeten of willen zeggen.
HR- en leidinggevenden hebben vaak een groot verantwoordelijkheidsgevoel, wat hen belemmert om ruimte voor zichzelf te creëren. En daarmee nemen ze juist niet de verantwoordelijkheid voor zichzelf. Door meer ‘nee’ te zeggen, kun je dus meer ‘ja’ zeggen tegen jezelf. Wat ook een positieve uitwerking heeft op je team.
Zo begeleidde ik eens een manager die worstelde met het plannen van haar eigen tijd. Ze voelde zich verplicht om altijd bereikbaar te zijn voor haar team, wat haar stressniveau omhoog joeg en haar slaap verstoorde. Toen ze zichzelf toestond om op bepaalde momenten onbereikbaar te zijn, merkte ze dat ze veel meer energie had en haar team nog steeds prima functioneerde. Haar team waardeerde haar zelfs meer voor haar duidelijkheid.
Of neem die leidinggevende die zijn medewerkers stimuleerde om te blijven ontwikkelen, maar zichzelf nooit toestond om bij zijn eigen behoefte en ontwikkeling stil te staan. Op een gegeven moment ging dat ten koste van zijn eigen gezondheid, doordat hij altijd maar door raasde in zijn werk.
Als leidinggevende of HR-professional is het daarom essentieel om jezelf niet uit het oog te verliezen en actief te werken aan je eigen welzijn. Het is geen egoïsme, maar gewoon je verantwoordelijkheid nemen.
Maak bewuste keuzes, herken je grenzen en geef je eigen behoeftes de ruimte. Ontdek welke opties je daarin hebt. Pas dan kun je een leider zijn die niet alleen anderen ondersteunt, maar ook zichzelf. Want uiteindelijk geldt: een leidinggevende die goed voor zichzelf zorgt, zorgt ook beter voor zijn team.
