Er komt veel af op HR-professionals met alle maatregelen uit het noodpakket voor de coronacrisis. Het betekent niet meer fysiek vergaderen, meer arbo maatregelen en medewerkers die verplicht thuis moeten blijven bij ziekte van een huisgenoot. Een aantal regels zijn vereenvoudigd en tot 1 juli 2020 komt er uitstel voor het opstellen van een addendum voor de lage WW-premie. Waar moeten HR-professionals in de huidige omstandigheden allemaal op letten?
De maatregelen van het kabinet tegen de verspreiding van het coronavirus gelden voor de komende drie maanden, met 1 juni als belangrijke beslisdatum. Bovendien heeft het kabinet een noodpakket samengesteld om bedrijvigheid en werkgelegenheid te behouden. Het kabinet kan de noodmaatregelen ook steeds weer aanpassen. Hieronder lees je wat de voor HR-relevante maatregelen inhouden in tijden van de coronacrisis.
Het kabinet trekt de bestaande regeling voor werktijdverkorting (WTV) in en vervangt deze door de Tijdelijke Noodmaatregel Overbrugging voor Werkbehoud (NOW). De NOW betekent ruimere compensatie en werkgevers kunnen deze eenvoudiger aanvragen dan de WTV. De aanvraag en uitvoering vinden uitsluitend plaats via UWV. Het loket daarvoor is sinds 6 april open. Organisaties kunnen de NOW aanvragen voor een omzetdaling vanaf 1 maart.
Met de NOW kunnen werkgevers medewerkers met zowel een vast als flexibel contract in dienst houden en doorbetalen. Ze kunnen de tegemoetkoming in ieder geval voor drie maanden aanvragen. De aanvrager kiest een startdatum voor de periode van drie maanden, bijvoorbeeld 1 maart, 1 april of 1 mei. Het kabinet houdt de mogelijkheid open voor een verlenging (onder eventueel andere voorwaarden) van de NOW-regeling met nog eens drie maanden en beslist daarover voor 1 juni 2020.
De regeling geldt ook voor medewerkers met een flexibel contract, waaronder bijvoorbeeld ook degenen met een oproepcontract. Daarmee kun je als werkgever ook het dienstverband met flexwerkers aanhouden. Heb je al een aanvraag voor WTV gedaan, dan hoef je dat niet opnieuw te doen. Deze aanvraag valt dan onder de nieuwe regeling. Mogelijk vraagt het UWV hiervoor wel nieuwe informatie bij je op. Organisaties kunnen de tegemoetkoming aanvragen voor een omzetdaling vanaf 1 maart. Dat aanvragen kan tot en met zondag 31 mei 2020 bij het UWV.
Als een organisatie omzetverlies verwacht van minimaal 20 procent, dan kan bij het UWV voor drie maanden een tegemoetkoming in de loonkosten worden aangevraagd. Deze is afhankelijk van het omzetverlies maximaal 90 procent van de loonsom. Daarbij verstrekt UWV een voorschot van 80 procent van de gevraagde tegemoetkoming. Zo kunnen bedrijven medewerkers blijven doorbetalen. Voorwaarde is wel dat ze hun werknemers 100 procent doorbetalen.
Naast het loon heeft een werkgever te maken met andere kosten voor de werknemers, zoals bijvoorbeeld pensioenpremies (werkgeversdeel en werknemersdeel), premies voor de werknemersverzekeringen en (vaak) een reservering voor het uitbetalen van vakantiegeld. Ook deze kosten vallen onder de vergoeding van de NOW-regeling. UWV hanteert daarvoor een opslag van 30 procent bovenop de loonsom.
De bestaande regeling WTV geldt (tijdelijk) niet meer. Ook als je om een andere reden dan de coronacrisis werktijdverkorting wilt aanvragen, dan moet je daarvoor vanaf nu de NOW gebruiken.
Vanaf 1 januari 2020 moeten werkgevers vanwege de WAB met terugwerkende kracht de hoge WW-premie betalen voor vaste werknemers die in een kalenderjaar meer dan 30 procent hebben overgewerkt. Tijdens de coronacrisis is in sommige sectoren zoals de zorg veel extra overwerk nodig. Daarom wil het kabinet met een regeling komen om te voorkomen dat deze sectoren in 2020 met hogere WW-afdrachten te maken krijgen. In een kamerbrief van 22 april 2020 heeft het kabinet meegedeeld dat het de bepaling over de hoge WW-premie bij meer dan 30 procent overwerk in een kalenderjaar voor 2020 voor alle werkgevers opschort.
Werkgevers hadden vanuit de WAB tot 1 april 2020 de tijd om bestaande vaste arbeidscontracten met bijvoorbeeld een addendum (schriftelijke aanvulling) aan te passen aan de lage WW-premie vanuit de WAB, om zo aanspraak te kunnen maken op deze premie. Werkgevers kunnen hier door alle nieuwe drukte vanwege het coronavirus niet meer aan voldoen. Vandaar dat de termijn wordt verlengd tot 1 juli 2020. Daarmee geldt het coulanceregime voor medewerkers die uiterlijk 31 december 2019 in vaste dienst waren nu tot en met 30 juni 2020.
Bij de aanscherping van 23 maart benadrukte het kabinet het belang van zoveel mogelijk thuis blijven. Daarbij is het uitgangspunt dat mensen die kunnen thuiswerken, dat ook echt doen. Inmiddels roept het kabinet werkgevers op om werknemers tot en met 19 mei 2020 zo veel mogelijk thuis te laten werken. Ook vraagt het kabinet werkgevers om de werktijden tot en met 19 mei 2020 zo veel mogelijk te spreiden. Ze mogen daarbij de werktijden van hun werknemers aanpassen.
Verder mogen mensen naar buiten voor een boodschap of een frisse neus, mits ze de onderlinge afstand van anderhalve meter aanhouden. Dat moet bij voorkeur alleen gebeuren en dus niet in een groep.
Daarnaast moeten mensen die kuchen, hoesten en/of verkouden zijn, nog steeds thuisblijven. Krijgt een huisgenoot koorts, dan moet iedereen in dat huishouden thuisblijven. Werknemers mogen daarbij thuiswerken, maar niet naar het werk komen. Een uitzondering hierop geldt voor werkenden met cruciale beroepen en werkenden die betrokken zijn bij vitale processen, behalve als ze zelf ziek worden.
Daarnaast heeft het kabinet alle evenementen verboden tot 1 september 2020. Het kabinet heeft het over een evenement als dat planbaar is en vergunningsplichtig. Alle andere samenkomsten (zoals musea, concertzalen, theaters, sportclubs en sportwedstrijden) zijn tot en met 19 mei 2020 verboden. Hierdoor zijn voorlopig ook nog geen fysieke vergaderingen of bijeenkomsten op kantoren en andere werkplekken mogelijk.
Ook moeten winkels meer maatregelen nemen om het personeel en klanten goed te beschermen tegen besmetting met het coronavirus. Verder mogen kappers, schoonheidsspecialisten en andere contactberoepen voor uiterlijke verzorging hun beroep tijdelijk niet meer uitoefenen. Het kabinet heeft aangegeven met kleine stapjes te kijken welke contactberoepen weer aan de slag mogen. Paramedische beroepsgroepen zoals fysiotherapeuten moeten bij het behandelen zoveel mogelijk beeldbellen.
Burgemeesters mogen gebieden aanwijzen waar groepsvorming is verboden. Groepsvorming van meer dan twee mensen is alleen toegestaan als ze 1,5 meter afstand houden. Daarbij kunnen handhavers (bestuurlijke) boetes uitdelen aan mensen en bedrijven die zich niet aan de regels houden. Deze boetes kunnen voor bedrijven oplopen tot 350 euro en voor mensen tot 390 euro per overtreding (maximaal 95 euro voor minderjarigen).
Werkgevers die door de coronacrisis zijn getroffen, kunnen zich bij pensioenfondsen melden voor een mogelijke betalingsregeling voor hun pensioenpremie-afdracht. Ook kunnen ze binnen de wettelijke mogelijkheden afspraken maken over een soepeler betalingstermijn. Deze kan opgerekt worden naar twee maanden. Verder kunnen pensioenfondsen hun invorderingsbeleid bij het innen van de pensioenpremies versoepelen.
Bronnen: Personeelsnet.nl, KvK
