Voor draagvlak bij verandering kun je medewerkers het beste zelf laten nadenken over nieuwe oplossingen. Hoogleraar André Wierdsma noemt dit co-creërend veranderen en organiseren. Volgens hem moeten managers stoppen met het bureaucratische idee om denken en doen te splitsen. Dat betekent niet eerst een plan bedenken met een selecte groep, maar samen scheppend bezig zijn.
Het is volgens Wierdsma belangrijk om samen met medewerkers een plan te maken en stil te staan bij de knelpunten van de organisatie. Daarbij is de autonomie van de medewerkers het uitgangspunt. Managers hebben dan als rol het meegeven van kaders. Zij dragen de verantwoordelijkheid voor een goede samenwerking. Slagen ze erin om gezamenlijk tot afspraken te komen, dan is een ‘verkooppraatje’ richting de rest van de organisatie niet nodig.
Wierdsma heeft het over ‘belerend organiseren’, waarbij het vaak gaat over ‘alle neuzen dezelfde kant op’. Hij vindt dat helemaal niet de essentie. Volgens hem moet het draaien om het goede gesprek. “Laat mensen vrij meepraten en hun mening geven over bepaalde situaties. Het is voor leidinggevenden daarom ontzettend belangrijk om een veilige omgeving te creëren.”
Voelen medewerkers zich onveilig, dan vallen ze terug op individueel overlevingsgedrag. Ze ervaren geen vrijheid om een tegengeluid te laten horen. Dat is dodelijk voor de organisatie. Wierdsma: “Het is als leidinggevende belangrijk om te realiseren dat verschillend denken oké is, omarm het en haal er je voordeel uit. Blijf in gesprek en kom uiteindelijk tot afspraken. De handjes moeten dezelfde kant op, niet de neuzen.”
De hoogleraar geeft de volgende tips:
Pas je dit niet toe dan blijf je volgens Wierdsma steken in de zogeheten ‘dramadriehoek’. Deze bestaat uit de aanklager (die anderen graag aanvalt en het altijd beter weet), de redder (die anderen helpt en teveel verantwoordelijkheden neemt) en het slachtoffer (die zich altijd het slachtoffer van zijn omgeving voelt en geen eigen verantwoordelijkheid neemt).
Wierdsma benadrukt dat de dramadriehoek een belemmering vormt voor productief en efficiënt werken. Kijk daarom of jij je in een van de rollen herkent. Je doet er dan goed aan eruit te stappen en je eigen verantwoordelijkheid te nemen. Als je als manager een zinnige en verbindende rol wilt vervullen, dan moet je jezelf durven verbinden met mensen. Dit vraagt om een goed zelfbeeld, empathie en de moed om disfunctionele patronen te herkennen en aan de orde te stellen. Het betekent dat je je als manager meer moet richten op de psychologie van je organisatie.
Bron: Management Team
