In deze arbeidsmarkt is het belangrijk dat HR zich vooral op strategische vraagstukken richt. Toch zijn HR-professionals veel tijd kwijt aan ander, relatief simpel en routinematig werk. Met AI-oplossingen kan HR meer waarde toevoegen én het werkgeluk in de hele organisatie vergroten.
Wie wil er niet floreren op het werk? Meer dan ooit willen medewerkers hun talenten inzetten, zichzelf ontwikkelen en resultaten behalen waar ze trots op zijn. Als ze zich dan ook nog betrokken voelen bij de organisatie en een fijne band hebben met collega’s, is de kans groot dat ze behoorlijk wat werkgeluk ervaren. Dat is fijn voor ze, maar ook voor de organisatie: gelukkige medewerkers zijn creatiever, productiever en gemotiveerder. Ook zijn ze minder vaak ziek en bevelen ze hun werkgever vaker aan.
Maar in elke organisatie zijn er ook zaken die het ervaren van werkgeluk in de weg staan, zoals bureaucratische rompslomp, omslachtige processen en niet over de benodigde tools of informatie beschikken. Zo zijn HR-afdelingen veel tijd kwijt aan het beantwoorden van vragen van medewerkers, bijvoorbeeld over verlof, het fietsplan of opleidingsmogelijkheden. Die antwoorden staan in de meeste gevallen ook ergens op het intranet of in een ander kennismanagement systeem, maar daar worden ze niet altijd of niet snel genoeg gevonden.
Medewerkers nemen dus individueel contact op met HR om bepaalde informatie te krijgen. En HR-medewerkers moeten op hun beurt elk telefoontje en elke e-mail apart behandelen. Dat kost tijd en energie en is demotiverend voor alle betrokkenen. Zeker als er nog zoveel ander urgenter, interessanter en waardevoller werk te doen is.
Laat het zoeken, analyseren en samenvatten van informatie nou net dé kwaliteit zijn van kunstmatige intelligentie. AI kan op verschillende manieren bijdragen aan meer werkgeluk, zo blijkt onder meer uit recent onderzoek van online kennisplatform Tech.co onder ruim duizend Amerikaanse leidinggevenden.
AI kan routineklussen overnemen, waardoor medewerkers zich kunnen concentreren op meer betekenisvol en bevredigend werk. Zo gebruikt 32% van de organisaties AI voor data-analyse. Efficiënter kunnen werken verhoogt de betrokkenheid, creativiteit en tevredenheid.
AI-gestuurde chatbots kunnen medewerkers direct van persoonlijke hulp voorzien, vragen beantwoorden en oplossingen bieden. Dit verbetert de algehele werkervaring en vermindert frustratie. Uit onderzoek van de Amerikaanse universiteiten Stanford en MIT blijkt dat klantenservicemedewerkers 14% productiever worden als ze een persoonlijke AI-assistent gebruiken. Vooral minder ervaren medewerkers hadden veel baat bij de assistent. Medewerkers én klanten rapporteerden een hogere tevredenheid. Cruciaal in dit onderzoek is dat AI als hulpmiddel fungeerde voor een medewerker, en die medewerker niet verving. Er waren ook geen aanwijzingen dat de technologie menselijke banen overbodig maakte.
Door processen te stroomlijnen en optimaliseren, helpt AI medewerkers hun tijd beter te beheren. Bij sommige organisaties leidt dit zelfs tot een kortere werkweek en daarmee een gezondere werk-privébalans. Zo voert softwarebedrijf Afas vanaf 1 januari 2025 een vierdaagse werkweek in en begint het weekend daar straks al op vrijdag. Volgens het onderzoek van Tech.co zijn vooral organisaties met relatief jonge leiders (generatie X en millennials) geïnteresseerd in een vierdaagse werkweek.
AI kan gepersonaliseerde leertrajecten samenstellen en specifieke trainingen aanbevelen, waardoor medewerkers effectiever kunnen bijscholen en groeien in hun carrière. Zo ontwikkelde organisatieadviesbureau Accenture met AI een programma dat kennishiaten in de organisatie blootlegt en medewerkers persoonlijk advies geeft over loopbaanontwikkeling. Ook identificeert het programma nauwkeuriger dan mensen welke vaardigheden bij welke rol horen, waardoor er betere matches gemaakt kunnen worden.
AI-algoritmes kunnen prestaties objectiever analyseren, wat kan leiden tot eerlijkere beoordelingen en erkenning. Iemands daadwerkelijke prestaties en vaardigheden worden zo gezien voor wat ze zijn, en niet vertroebeld door menselijke vooroordelen.
Een van de doelen van HR is de beleving van medewerkers verbeteren. Als medewerkers goede, positieve ervaringen hebben met de organisatie, zijn ze gelukkiger en bevelen ze de organisatie vaker aan. Diverse onderzoeken richten zich op hoe AI-chatbots – programma’s die met medewerkers ‘praten’ en ze op verschillende manieren van dienst kunnen zijn – kunnen bijdragen aan een positieve employee experience.
Softwarebedrijf IBM onderzocht hoe en op welke thema’s AI-chatbots HR kunnen versterken.
Voor een succesvolle implementatie van een AI-chatbot voor HR-zaken is het belangrijk om de juiste technologie te kiezen, zorgvuldig te plannen en continu te verbeteren op basis van feedback en veranderende behoeften. Er zijn ook uitdagingen, benadrukt IBM. Zo moet er een goede balans zijn tussen automatisering en menselijk contact, moet de nauwkeurigheid worden gewaarborgd en de privacy beschermd.
De ontwikkelingen op AI-gebied gaan snel en veel medewerkers gebruiken al AI-tools voor werk of privé. Er is een nieuwe generatie chatbots op komst die gebruiksvriendelijk, empathisch en leuk zijn – en helemaal afgestemd op de organisatie. Het zijn geen poortwachters waar je ‘doorheen’ moet voordat je echt iemand kunt spreken, maar ware persoonlijk assistenten die 24/7 beschikbaar zijn en medewerkers écht ondersteunen, ontlasten, meedenken en op eigen initiatief relevante informatie op maat voorstellen. Aan organisaties en specifiek HR de taak om hiermee aan de slag te gaan. Want, zo zegt hoogleraar HRM Paul Boselie van de Universiteit Utrecht: ‘Geen AI-visie ontwikkelen is geen optie.’
Gea Peper is werkgeluk expert, keynote speaker en oprichter van het HappinessBureau, dat als doel heeft werkgeluk in organisaties (verder) te vergroten. Ze is hoofddocent van de opleiding Werkgelukdeskundige en co-auteur van het boek ‘Word een Woest aantrekkelijke Werkgever met Werkgeluk’, dat werd genomineerd als managementboek van 2024.
