Een integriteitsbeleid geeft aan welk gedrag van ambtenaren wordt verwacht en vooral ook welk gedrag ongewenst is. Ook biedt het leidinggevenden handvatten om ambtenaren te behoeden voor zaken als ongewenst gedrag, waaronder pesten of intimidatie, tot aan strafbare zaken zoals fraude. Op basis van het Integriteitsonderzoek 2012 stelt het Bureau Integriteitsbevordering Openbare Sector (BIOS) dat er op het gebied van integriteit voor overheidsorganisaties nog veel te halen is.
Aandacht voor integriteit
Overheidsorganisaties moeten hun integriteitsbeleid bijvoorbeeld beter op schrift vastleggen. In de optiek van BIOS gebeurt dat op dit moment vaak niet of onvoldoende. Andere aandachtspunten zijn het afleggen van verantwoording over het gevoerde beleid, waaronder naleving van de gedragscode en de verplichte openbaarmaking van gemelde nevenwerkzaamheden van (top)ambtenaren. Vanuit dit perspectief bezien moeten gemeenten en waterschappen meer investeren in een goed registratiesysteem van integriteitschendingen. Daarnaast wordt er nog te weinig (periodiek) onderzoek gedaan naar kwetsbare handelingen, functies en processen en zijn een aantal wettelijke regelingen die belangenverstrengeling moeten tegengaan nog onvoldoende ingevoerd.
Volgens het BIOS heeft 25% van de overheidsorganisaties een goed integriteitsplan. Hiermee kan niet geconcludeerd worden dat ambtenaren van de overige 75% van de overheidsorganisaties niet integer zijn. Het BIOS is alleen van mening dat hoe beter het beleid is vastgelegd, hoe effectiever een organisatie de integriteit kan managen.
VNG
De VNG erkent dat er op het gebied van integriteit nog genoeg te halen is, maar is ook van mening dat gemeenten in hoge mate voldoen aan de voorschriften van een integriteitsbeleid. Dit neemt niet weg dat er de komende jaren meer in het integriteitsbeleid geïnvesteerd zal worden. Enkele bestuurlijke incidenten maken duidelijk dat onder andere belangenverstrengeling en de schijn daarvan belangrijke speerpunten vormen. Om de investering in het integriteitsbeleid te bekrachtigen, hebben minister Plasterk en VNG-voorzitter Jorritsma een verklaring ondertekend waarin is afgesproken dat er de komende jaren blijvend wordt geïnvesteerd in een integriteitsbewust klimaat binnen overheidsorganisaties.
Bron: VNG en P&O actueel
