Het is niet vanzelfsprekend dat managers hun team goed coachen. Daarvoor moeten ze zich richten op meer dan alleen het doorgeven van expertise. Ze moeten er bijvoorbeeld voor zorgen dat medewerkers minder taakgericht zijn. Daarbij kan je leiderschap uitstekend leren.
Het coachen van medewerkers is een belangrijke vaardigheid van iedere leidinggevende. Helaas beschouwen managers coaching te vaak als het doorgeven van kennis en expertise. Hierbij gaat de leidinggevende uit van zijn (of haar) operationele expertise en draagt die over aan zijn medewerkers. Zo blijft de leidinggevende een expert en geen coach, laat staan een leider.
“Expertise doorgeven, is maar één aspect van coachen”, stelt Peter De Meyer van het Center for Creative Leadership. Expertise is volgens hem cruciaal voor een leidinggevende, maar om van managers goede leiders te maken, zijn andere klemtonen nodig. “Je moet ervoor zorgen dat ze bijvoorbeeld minder taakgericht zijn.” Doelen en cijfers halen en taken afwerken zijn natuurlijk cruciaal. De centrale vraag is volgens De Meyer echter hoé een manager verwacht dat zijn medewerkers dat gaan doen.
Het volledige potentieel van medewerkers ontwikkelen staat centraal. Houding en gedrag maken daar onderdeel van uit, want dan is pas echt resultaat mogelijk. De Meyer: “Coachen is de betrokkenheid verhogen, naar meer zelfsturing begeleiden, relaties met anderen verbeteren, prestatieproblemen aankaarten. Kortweg, de potentiële diamant slijpen op andere facetten dan de operationele expertise. Alleen zo kan je als coach duurzaam resultaat boeken.”
De Meyer onderschrijft de stelling dat old school management, dat draait om delegeren, controleren en een focus op taken en budgetten, niet meer van deze tijd is. “Command and control is niet hetzelfde als leiderschap. Een leider moet richting geven aan zijn medewerkers, betrokkenheid scheppen en hen voldoende vrijheid geven. Vooral de jonge generatie heeft behoefte aan die vrijheid. Vroeger had de baas altijd gelijk, dat is nu anders. Als leider moet je vandaag een kader scheppen waarbinnen je je medewerkers vrij kunt laten.”
Leiderschap kun je volgens De Meyer perfect leren: “Iedereen die geen fysieke belemmeringen heeft, kan door veel te trainen een marathon lopen. Maar je moet er wel de juiste instelling voor hebben. Je moet vertrouwen hebben in je mensen en ze richting geven in plaats van ze in een richting te willen duwen.”
Een manager boekt met zijn team al een heel eind vooruitgang door het aannemen van de juiste medewerkers. “Probeer mensen aan te nemen met passie voor hun werk”, adviseert De Meyer.
Een kernvaardigheid van goede leiders is gericht luisteren. Goede leiders zijn volgens De Meyer écht geïnteresseerd in hun mensen en dat is een mindset. “Als je goed en geïnteresseerd luistert, kan je zinvolle vragen stellen. Je moet ook durven doorvragen, zonder al te sturend te zijn in je vraagstelling.” De Meyer concludeert dat veel leidinggevenden hier privé veel minder moeite mee hebben dan op het werk. “Het lijkt wel alsof leidinggevenden hun gedrag gaan veranderen in professionele context. Niet doen dus.”
Een grote uitdaging voor leidinggevenden en experts is bewust vertragen. Heb je veel kennis en expertise, dan ga je meestal te snel wanneer je die kennis doorgeeft. Medewerkers moeten de tijd krijgen om dingen te leren. De Meyer: “Je hoort managers vaak zeggen: ‘Ik zal het zelf wel doen, dan gaat het sneller en is het resultaat beter’, maar dat is een excuus om geen tijd en moeite te moeten investeren in je medewerkers.” Goed coachen betekent volgens hem samen met je medewerker naar oplossingen zoeken. “Je invalshoeken te delen en dan te vragen hoe je medewerkers het zien, hoe het volgens hen nu verder moet, zodat ze zelf aan de slag kunnen.”
Daarnaast is het ook een kunst om open feedback te geven en te ontvangen. “Veel leidinggevenden kunnen heel goed kritiek geven, maar dat is niet hetzelfde als feedback geven. Kritiek gaat zich heel snel op iemands gedrag richten, daardoor wordt het een waardeoordeel en wordt het ook snel een veroordeling.” De Meyer vindt wel dat een coach zijn medewerkers op hun houding moet coachen, maar dat kan volgens hem alleen met kwalitatieve feedback, niet met kritiek.
Volgens De Meyer moeten leiders zichzelf voldoende ter discussie stellen. “Leiderschap moet ontstaan vanuit een soort zelfbewustzijn. Uiteraard moet je het voorbeeld geven, maar je moet je ook voortdurend afvragen hoe je anderen kunt meenemen in je verhaal en hoe je hen kunt inspireren.”
Bron: MT
