Voor het basisonderwijs dreigt na de zomervakantie een tekort van bijna 1300 onderwijzers. In het verleden wisten scholen vacatures meestal nog op het laatste moment in te vullen. Nu lijkt dat echter niet te lukken. Bijna een kwart (22,4 procent) van de schoolbesturen bereidt zich voor op een tekort.
Het probleem komt naar voren in een peiling in opdracht van brancheorganisatie PO-Raad. Er werkten schoolbesturen aan mee van 315 primair onderwijsinstellingen met in totaal 500.000 van de 1,5 miljoen basisschoolleerlingen in Nederland.
De schoolbestuurders vrezen de negatieve gevolgen van het dreigende lerarentekort. Hierbij staat de kwaliteit van het onderwijs onder druk. Zo worden lesgroepen groter, komen er meer onbevoegde leerkrachten voor de klas en worden kinderen naar huis gestuurd. Ook neemt de toch al hoge werkdruk voor het personeel verder toe.
De christelijke Dreefschool in Haarlem heeft een vacature. Directeur Jan Vos van Marken was in de laatste week voor de zomervakantie nog op zoek naar een leerkracht voor de kleuters van groep 1-2.
“Ik ben nu 26 jaar directeur en in al die tijd heb ik nog nooit een klas naar huis hoeven sturen. Dit probleem was er vaker, maar zo erg als het nu is, heb ik het nog nooit meegemaakt. En omdat er veel collega’s met pensioen gaan en er weinig opvolging is vanuit de opleidingen, vrees ik dat het probleem alleen maar groter gaat worden”, aldus de schooldirecteur.
Het onderzoek onder schoolbesturen vond plaats tot 10 juli. Op dat moment had 56 procent van de scholen uit het onderzoek nog vacatures voor vast of tijdelijk werk. 40 procent daarvan dacht deze niet meer in te kunnen vullen. Volgens de NOS betreft het 22,4 procent van het totaal aantal schoolbesturen.
Een meerderheid van de schoolbesturen (71 procent) gaat personeelstekorten tegen door parttimers te vragen of ze meer uren voor de klas willen staan. Verder zetten basisscholen vaak onderwijsassistenten (59 procent) of stagiaires van de pabo (45 procent) in.
De peiling van de PO-Raad sluit aan op voorspellingen van het Arbeidsmarktplatform PO. Hieruit blijkt dat het lerarentekort voorlopig blijft groeien. In 2022 verwacht het platform een tekort van 4100 fulltime leraren. Dit aantal loopt in 2027 op tot 11.000.
Voorzitter Rinda den Besten van de PO-Raad maakt zich grote zorgen. “We kampen met een groot probleem waar niet alleen leerlingen, maar op den duur de hele maatschappij de dupe van wordt. Daar krijgen kinderen mee te maken en het leidt tot onzekerheid bij ouders: hoe gaat het komend schooljaar eruit zien?”
Den Besten ziet te veel ‘los zand’ bij de maatregelen die het kabinet neemt. Een voorbeeld dat ze noemt zijn de ‘zij-instromers’. Dat zijn mensen van buiten het onderwijs die een opleiding zouden moeten krijgen tot onderwijzer. Voor 160 van hen is er het komende jaar een betaalde plek. “Dat is echt een druppel op een gloeiende plaat als je bedenkt dat het tekort volgens de prognoses over twee jaar op 4000 leerkrachten staat. We moeten zij-instromen makkelijker maken, de salarissen moeten omhoog en we moeten nadenken hoe we het onderwijs anders kunnen organiseren.”
De salarissen voor onderwijzers stijgen al vanaf september. Daar heeft het kabinet 270 miljoen euro voor gereserveerd. Verder heeft het 237 miljoen beschikbaar gesteld voor een lagere werkdruk. “We hopen dat dit soort maatregelen meer mensen over de streep trekt om in het basisonderwijs te gaan werken. Tegelijkertijd zien we dat bij de salarissen het gat met de middelbare scholen blijft. Deze verhoging in de nieuwe cao is dus een eerste, belangrijke stap, maar niet voldoende”, vindt Den Besten.
Driessen biedt een totaalpakket aan oplossingen om het oplopende lerarentekort tegen te gaan. Deze problemen lossen we niet zomaar op, maar samen komen we een heel eind. Kijk voor meer informatie op Oplossingen voor het lerarentekort. Overweeg je een carrière in het onderwijs, bekijk dan deze onderwijs vacatures.
