Toen Ben van Gent 6 jaar geleden als bestuurder bij zorgorganisatie Florence begon, had hij een missie: het aantoonbaar verbeteren van de kwaliteit van leven van de cliënten. Het viel hem op dat er in de zorg voor professionals maar weinig voorhanden was om werkzaamheden op een structurele manier te evalueren en daarmee de kwaliteit van leven van cliënten daadwerkelijk te verbeteren. Ben van Gent wil Florence laten evolueren naar een zelforganisatie.
Zelforganisatie is binnen de sector zorg & welzijn geen onbekend begrip. Veel zorginstellingen zijn geïnteresseerd in deze manier van bedrijfsvoering met minimale regels en maximale vrijheid voor medewerkers. Ook Florence gelooft sterk in zelforganisatie. Twee jaar geleden is de organisatie gefaseerd gestart met de implementatie hiervan en de resultaten zijn veelbelovend. Om zelforganisatie te laten slagen, moet je de omstandigheden heel goed organiseren, heeft de bestuurder geleerd. Medewerkers moeten weten waar ze aan toe zijn: Waar moeten zij zich in hun werk op richten? Wanneer hebben zij hun werk goed gedaan? En wanneer kunnen zij trots zijn op hun prestaties? Je moet medewerkers de juiste handvatten geven om zichzelf te kunnen evalueren.
In discussies wil Florence achterhalen wat redelijk en zinnig is om van medewerkers te vragen. Ongetwijfeld leidt de uitkomst tot een scheiding van taken en verantwoordelijkheden. Ben van Gent: “Dat is een heftige beweging, maar wel een cruciale. We moeten naar een systeem waarin medewerkers trots kunnen zijn op zichzelf, in plaats van een systeem waarin zij telkens hun eigen onvermogen aantonen.”
Mensen moeten er aan wennen dat de leidinggevende niet langer bepaalt wanneer het tijd is voor een opleiding, maar dat zij hier zelf verantwoordelijk voor zijn. Om deze gedragsverandering tot stand te brengen gebruikt Florence verschillende methodes, waaronder zelftests, waarbij de vraag zoveel mogelijk vanuit de medewerker of het team komt. Medewerkers moeten worden geprikkeld om aan de slag te gaan en zelf de verantwoordelijkheid voelen. Uiteraard kost dit tijd. Daarom krijgen medewerkers de ruimte om eerst rustig te wennen en wordt er het eerste jaar niet hard op de nieuwe aanpak gestuurd.
Het volledige artikel is uitgegeven in de publicatie ‘Werken toen, nu & straks’ van Driessen HRM. De publicatie is gratis aan te vragen of te downloaden via www.driessen.nl/werken.
