De ene medewerker kan het gevoel hebben steeds te weinig tijd te hebben of denkt alleen maar aan de deadlines van de komende week. Terwijl de andere stap voor stap z’n planning volgt en ‘in het nu’ werkt. De wijze waarop medewerkers tijd ervaren, blijkt hun duurzame inzetbaarheid sterk te beïnvloeden. Hierop zijn volgens onderzoek van Stichting Time Design vijf factoren van invloed.
Voor het onderzoek kregen 724 Belgen en Nederlanders tussen de 18 en 65 jaar een vragenlijst voorgelegd. De onderzoekers stellen dat de manier waarop iemand tijd ervaart, van grote invloed is op zijn ‘work ability’, oftewel de bekwaamheid om zijn werk te doen. Het gaat daarbij om zaken als geluk, vitaliteit, eigenwaarde, werk-privébalans, burnout, ziekte, slaapkwaliteit en zelf de vooraf ingeschatte prestatie.
Uit het onderzoek komen de volgende vijf factoren op het gebied van tijd naar voren die kunnen zorgen voor meer work ability.
Een breed en positief tijdsperspectief betekent dat je vaak en graag aan het verleden denkt. Ook kan je goed van het heden genieten en zie je de toekomst met plezier tegemoet. Mensen kunnen het meest op hun toekomst zijn gericht, vooral in het nu leven of veel terugkijken op hun verleden. Het onderzoek laat zien dat mensen met een breed positief tijdsperspectief het beter doen dan mensen met een beperkter tijdsperspectief. Ze slapen beter, zijn gelukkiger, vitaler en hebben meer eigenwaarde.
Avondmensen hebben volgens de studie een slechtere slaapkwaliteit, meer burnout-symptomen, zijn minder vitaal en gelukkig en hebben minder eigenwaarde dan ochtendmensen. Eerder onderzoek van de Universiteit van Heidelberg liet al zien dat ochtendmensen pro-actiever werken dan avondmensen. Een kanttekening is hier wel op z’n plaats. Het is namelijk net welk onderzoek je bekijkt. Uit andere onderzoeken blijkt juist dat avondmensen creatiever en intelligenter zijn dan ochtendmensen.
Hoe moeilijk is het voor medewerkers om slaaptekort te overwinnen? Sommige mensen kunnen na een slechte nacht beter in bed blijven liggen. Anderen functioneren overdag prima. Werknemers die slaaptekort goed kunnen opvangen, hebben een betere slaapkwaliteit, minder burn-outsymptomen en zijn vitaler dan mensen die dat minder goed kunnen.
Bij time-managementvaardigheden gaat het in dit geval niet om het klassieke timemanagement van doelen en prioriteiten stellen en planningsvaardigheden. Het betreft hier zogeheten ‘tijdgerichte gedragingen’. Een negatieve vorm daarvan is het vertonen van uitstelgedrag. Positieve gedragingen zijn bijvoorbeeld stiptheid en doorzettingsvermogen. Volgens het onderzoek hebben medewerkers die weinig uitstellen, stipt zijn en doorzettingsvermogen hebben meer eigenwaarde en minder burn-outsymptomen. Daarnaast zijn ze vitaler en presteren ze subjectief (volgens hen zelf) beter vergeleken met mensen met een meer negatief tijdgericht gedrag.
Belangrijk is of medewerkers de tijd als vriend of als vijand beschouwen. Poolse wetenschappers introduceerden dit uitgangspunt pas in 2009 in de psychologie. Er was nog nooit eerder onderzoek gedaan naar de samenhang tussen het welzijn van mensen en de eigenschap om de tijd meer als vriend of als vijand te zien. Dit is dus vrij onontdekt terrein. De onderzoekers van Stichting Time Design namen dit concept echter toch mee. De vragenlijst bevatte stellingen als ‘tijd is een goede vriend’ en ‘tijd is een vijand voor de mensheid’. Dit leidde tot de conclusie dat mensen die de tijd als vriend zien, minder burn-outsymptomen en een betere werk-privébalans hebben dan mensen met een negatievere tijdwaarneming.
Bron: PW De Gids
